Cho bé ăn quá ít chất béo, dầu mỡ
Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ còi cọc chính là ăn thiếu chất béo. Nhiều mẹ lo ngại dầu mỡ làm con khó tiêu, đầy bụng nên kiêng khem quá mức. Nhưng thực tế, chất béo là nguồn cung cấp năng lượng đậm đặc nhất, đóng vai trò quan trọng trong quá trình tăng cân và phát triển não bộ.
Nếu thiếu dầu mỡ, khẩu phần ăn của bé dễ thiếu năng lượng, dù ăn nhiều vẫn không đủ “calo” để tăng cân. Ngoài ra, chất béo còn giúp hòa tan và hấp thu các vitamin tan trong dầu như A, D, E, K – những yếu tố quan trọng cho xương, miễn dịch và thị giác. Mẹ nên bổ sung tối thiểu 4–5ml dầu mỗi bữa, ngày 2 bữa với bé ăn dặm. Nên ưu tiên dầu từ các loại hạt (dầu gạo, dầu óc chó, dầu oliu) hoặc mỡ động vật an toàn, luân phiên thay đổi để cung cấp đa dạng dưỡng chất.
Dùng kháng sinh sớm khi con ho, sổ mũi
Một sai lầm khác nhiều mẹ mắc phải là cho con dùng kháng sinh ngay khi ho hay sổ mũi. Trên thực tế, phần lớn các bệnh lý đường hô hấp ở trẻ nhỏ là do virus, hoàn toàn không cần kháng sinh. Việc lạm dụng thuốc có thể khiến trẻ rối loạn hệ vi sinh đường ruột, giảm miễn dịch và kháng thuốc sau này.
Thay vì kháng sinh, mẹ có thể áp dụng những biện pháp an toàn, hiệu quả:
-
Vệ sinh mũi bằng nước muối ưu trương loãng, hút dịch mũi 3–5 lần/ngày.
-
Xịt lợi khuẩn mũi họng để tăng cường hàng rào miễn dịch.
-
Cho trẻ uống siro ho thảo dược phù hợp nếu có triệu chứng ho.
-
Bổ sung vi chất và sản phẩm tăng đề kháng hằng ngày để cơ thể chống lại virus tốt hơn.
Việc dùng kháng sinh chỉ nên thực hiện khi có chỉ định của bác sĩ, tránh tự ý dùng để bảo vệ hệ miễn dịch tự nhiên của con.
Cho con bú sai cách, bú vặt nhiều lần
Bé không lên cân, ngủ kém, hay ọc sữa có thể đến từ một nguyên nhân ít ai ngờ tới: bú sai cách. Nhiều mẹ cứ thấy con khóc là cho bú, thậm chí đánh thức con dậy để bú thêm. Điều này dẫn đến tình trạng bú vặt: con bú nhiều lần nhưng mỗi lần ít, dạ dày luôn trong trạng thái đầy, không tiêu hóa hết, vừa ảnh hưởng tăng cân vừa làm giấc ngủ bị gián đoạn.
Để khắc phục, mẹ nên tập cho con bú đúng cữ. Công thức thường được áp dụng là: cân nặng x 20ml/lần. Khi con ăn no, ngủ ngon, không ọc sữa thì có thể giãn cữ từ từ. Quan trọng là mẹ quan sát nhu cầu thực tế của con thay vì cứng nhắc theo đồng hồ.
Một em bé bú đủ no, đúng cữ sẽ tăng cân đều, tiêu hóa tốt và có giấc ngủ sâu hơn.
Không bổ sung vi chất đúng cách
Ngoài sữa và bữa ăn, trẻ nhỏ rất cần được bổ sung vi chất để phát triển khỏe mạnh. Tuy nhiên, nhiều mẹ hoặc quên, hoặc bổ sung không đúng cách, khiến con dễ rơi vào tình trạng thiếu vi chất mạn tính.
-
Vitamin D: Cần uống ngay từ khi sinh, duy trì đều đặn hằng ngày đến ít nhất 2 tuổi. Thiếu vitamin D trẻ dễ còi xương, chậm mọc răng, chậm biết đi.
-
Sắt: Từ tháng thứ 4, nhiều bé đã cần bổ sung sắt sinh lý. Thiếu sắt là nguyên nhân lớn khiến trẻ chậm lên cân, thiếu máu, hay mệt mỏi.
-
Kẽm: Là vi chất tham gia vào hàng trăm quá trình của cơ thể, ảnh hưởng đến tiêu hóa, miễn dịch và vị giác. Thiếu kẽm khiến con biếng ăn, dễ ốm vặt và sức đề kháng kém.
Bổ sung vi chất đúng liều, đúng thời điểm và đúng dạng theo khuyến nghị bác sĩ sẽ giúp con khỏe mạnh, ít bệnh vặt và phát triển toàn diện.
Nuôi con khỏe mạnh không chỉ là cho ăn no và ngủ đủ. Những thói quen nhỏ như kiêng dầu mỡ, lạm dụng kháng sinh, cho bú vặt, bỏ qua vi chất hay chậm tăng thô đều có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của trẻ.
Mẹ hãy quan sát kỹ, điều chỉnh từng bước để con vừa ăn ngon, lên cân tốt, vừa có sức đề kháng khỏe mạnh. Đầu tư đúng ngay từ hôm nay sẽ giúp bé có một nền tảng thể chất vững vàng cho tương lai.